Friday 20 August 2010

Γιατί αποχώρησαν οι «ανανεωτικοί»;

του Χάρη Παπαδόπουλου*
Aναδημοσίευση από το Κόκκινο, τεύχος 49)

Για τα ΜΜΕ το 6o (Έκτακτο) Συνέδριο του Συνασπισμού ήταν συνέδριο κρίσης και διάσπασης, που οδήγησε στην αποχώρηση των «ανανεωτικών». Στα κανάλια σχεδόν αποκλειστικά εμφανίιζόταν ο Φώτης Κουβέλης και οι τρεις ακόμα βουλευτές της δεξιάς του κόμματος που αποχώρησε. Αυτό από μόνο του μοιάζει καλό για τον Συνασπισμό και το κίνημα. Όταν ο αντίπαλος σού κάνει επίθεση, σε βρίζει αντί να σε κολακέψει, φαίνεται πως είσαι σε καλό δρόμο. Όμως...Συνέχεια εδώ


Δυστυχώς δεν ήταν αυτή η πραγματικότητα για όποιον έζησε από κοντά τις εργασίες του Συνεδρίου από 3 ως 6 Ιούνη στο γήπεδο του ΤΑΕ ΚΒΟ ΝΤΟ. Οι 1.300 σύνεδροι και οι πολλές εκατοντάδες παρατηρητές που πέρασαν από το χώρο του Συνεδρίου δεν έζησαν μια αριστερή ζύμωση, κάποια επεξεργασία θέσεων που να αφορούν το τι πρέπει να κάνει το εργατικό κίνημα και η Αριστερά. Τα ερωτήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους και τη νεολαία δεν ήταν κεντρικό ζήτημα στις ομιλίες. Και πολύ περισσότερο δεν έγινε κάποια επίθεση στη δεξιά, στην ανανεωτική πτέρυγα. Αντίθετα, όλο σχεδόν το πολεμικό κλίμα, που αναμφισβήτητα υπήρχε από την προεδρική πλειοψηφία, στόχευε στα πιο αριστερά στοιχεία, μέσα κι έξω από το κόμμα. Ο στόχος, ο εχθρός, ήταν ο Αλαβάνος και οι σύμμαχοί του μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ και οι «αντιευρωπαϊστές», η αντιπολίτευση των «30», (Λαφαζάνης κ.λπ.), που ζητούσαν μια κουτσή -έστω- στροφή στο μαρξισμό. Προς τη δεξιά, από την πλευρά των προεδρικών, υπήρχαν κυρίως καλοπιάσματα και κολακείες. Πολύ χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του εκθείασε «τον πυρήνα σκέψης του ιδεολογικού ρεύματος της Ανανέωσης» και χλεύασε τη λογική της «κατάληψης της εξουσίας με έφοδο στα ανάκτορα». Η ίδια η απόφαση του Συνεδρίου είναι μια αριστερή εκδοχή των κλασικών ρεφορμιστικών απόψεων της ανανεωτικής πτέρυγας.
Οι «ανανεωτικοί» δεν εγκατέλειψαν το κόμμα διότι δεν τους ήθελε ο Τσίπρας, αλλά επειδή τους χρειαζόταν ο Γ. Παπανδρέου και το πολιτικό σύστημα σαν μελλοντικό «αριστερό» στήριγμα. Αποχώρησαν, γιατί όσο έμεναν απλώς φθείρονταν χωρίς να κερδίζουν υποστηρικτές, ενώ έχαναν και δυνάμεις (Μπαλάφας, Παπαδημούλης, που πριν από λίγο καιρό αποχώρησαν από την «Ανανεωτική Πτέρυγα» συστήνοντας δική τους τάση).
Ο πολιτικός λόγος του κόμματος συνεχίζει και μετά το πρόσφατο Συνέδριο να είναι θολός και άτολμος, οι ξεκάθαρες θέσεις και προτάσεις για το πώς να ξεσηκωθεί ο κόσμος ενάντια στα μέτρα της κυβέρνησης συνεχίζουν να λείπουν, σα να μην είχε αποχωρήσει η δεξιά πτέρυγα. Η ηγετική ομάδα συνεχίζει να ψάχνει «τη σωστή τεθλασμένη» ανάμεσα στον αριστερό και δεξιό λόγο.

Οι ψηφοφορίες

Όμως στο Συνέδριο εκφράστηκε και μια αντίδραση από τα αριστερά, από τα κάτω, μια αποδοκιμασία των παλινωδιών της προεδρικής πλειοψηφίας. Αυτό συνέβη κυρίως στις ψηφοφορίες τις δυο τελευταίες μέρες του Συνεδρίου. Πιο συγκεκριμένα:
Στις διάφορες τροπολογίες πάνω στο Σχέδιο Απόφασης που κατατέθηκαν για ψήφιση το Σάββατο εκφράστηκε ένα αριστερό αντιπολιτευτικό ρεύμα. Ιδιαίτερα στην Τροπολογία των «30» για την εθνικοποίηση των τραπεζών οριακά πέρασε η άποψη της πλειοψηφίας για «δημόσιο τραπεζικό πυλώνα», αντί για την ξεκάθαρη άποψη για εθνικοποίηση των τραπεζών που ζητούσε το κείμενο της Τροπολογίας. Μάλιστα, στις κόντρες των Τροπολογιών επιστρατεύτηκαν οι πιο «αριστεροί» σύμμαχοι της προεδρικής πλειοψηφίας για να σηκώσουν το βάρος της υποστήριξης των Θέσεων, δηλαδή Τσακαλώτος (Κοκκινοπράσινο Δίκτυο), Μηλιός, Μπαλτάς.
Το ίδιο πράγμα εκφράστηκε και με τις πολλές εκατοντάδες συνέδρων που αρνήθηκαν να στηρίξουν για πρόεδρο τον Τσίπρα. Τελικά οι δύο αντιπολιτευόμενες από τα αριστερά λίστες υποψηφίων για την Κεντρική Πολιτική Επιτροπή (το «Αριστερό Ρεύμα» –τίτλο με τον οποίο κατέβηκαν οι σύνεδροι γύρω από τον Λαφαζάνη– και η, πολύ μικρότερη, «Πρωτοβουλία για την Αριστερή Ανασύνθεση») απέσπασαν το 1/3 των ψήφων των συνέδρων.

Το χρέος και η στάση πληρωμών

Οι επιθέσεις της προεδρικής πλειοψηφίας ενάντια στις αριστερές θέσεις επεκτάθηκαν και στο ζήτημα του χρέους. Η Πολιτική Απόφαση του Συνεδρίου μιλά δειλά δειλά για επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Όμως υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να γίνει η επαναδιαπραγμάτευση αυτή: να σταματήσουμε να πληρώνουμε το χρέος ΤΩΡΑ (παύση πληρωμών). Μέσα στο ίδιο το συνέδριο υπήρχαν ελάχιστοι σύνεδροι υποστηρικτές της παύσης πληρωμών, τα μέλη της Πρωτοβουλίας για την Αριστερή Ανασύνθεση και οι σύντροφοι γύρω τη Μαρξιστική Φωνή και την Κόκκινη Ορχήστρα, συνολικά λιγότεροι από είκοσι σύνεδροι.
Δύο σύντροφοι από Θεσσαλονίκη, που επηρεάζονται από την Κόκκινη Ορχήστρα, κατέθεσαν Προσθήκη στο Σχέδιο Απόφασης, ζητώντας να υιοθετήσει το κόμμα τη θέση για στάση πληρωμών. Το κείμενο, αν και μοιράστηκε μαζικά στο συνέδριο, «χάθηκε» από την Επιτροπή του Σχεδίου Απόφασης και έτσι δεν μπήκε καν σε ψηφοφορία...

Τελικά, έφτασε σε ψηφοφορία η αντίστοιχη Τροπολογία της «Πρωτοβουλίας για την Αριστερή Ανασύνθεση» που έθετε το ίδιο ζήτημα, τη στάση πληρωμών. Παρόλο που δεν πέρασε, συγκέντρωσε την υποστήριξη περισσότερων από πενήντα συνέδρων, σχεδόν το 10% των παρόντων στην αίθουσα κατά την ψηφοφορία. Δεν ήταν τυχαίο ούτε συγκυριακό: οι ίδιοι και περισσότεροι ψήφοι συγκεντρώθηκαν την Κυριακή στην ψηφοφορία για πρόεδρο του Κόμματος, γύρω από την υποψηφιότητα του σ. Γιώργου Βλαχογιώργου. Ο σύντροφος αυτός, πρώην μέλος του «Κοκκινοπράσινου», που ήταν και ο μοναδικός υποψήφιος πλην Τσίπρα, υποστήριξε στην ομιλία του πως ο ουσιαστικός λόγος που κατεβαίνει είναι για να αναδείξει ως κεντρικό ζήτημα την ανάγκη να υιοθετήσει ο ΣΥΝ τη θέση για άρνηση πληρωμής του χρέους τώρα, τη στάση πληρωμών.
Από την προεδρική πλειοψηφία δεν ακούστηκαν πολιτικά επιχειρήματα ως απάντηση στους υποστηρικτές της στάσης πληρωμών. Αντίθετα, περίσσεψε η χυδαία στάση απέναντι στο σ. Βλαχογιώργο που "τόλμησε να παραβγεί" με τον Τσίπρα. Χρειάστηκε απίστευτη επιμονή από τον ίδιο για να ανακοινωθεί τελικά τελευταία στιγμή η υποψηφιότητά του, ενώ του δόθηκε ένα τρίλεπτο (!) για να αναπτύξει τις θέσεις του, δηλαδή ο μισός χρόνος από όσο δικαιούνταν ο κάθε ένας σύνεδρος για να κάνει ομιλία στο συνέδριο. Συγκέντρωσε πάνω από το 5% των ψήφων των συνέδρων και αυτοδικαίως, σύμφωνα με απόφαση του 4ου Συνεδρίου του ΣΥΝ, όποιος υποψήφιος πρόεδρος συγκεντρώνει αυτό το ποσοστό, τοποθετείται ως υπεράριθμος στην ΚΠΕ. Για το σ. Βλαχογιώργο αυτό δεν ίσχυσε, και η σχετική ένστασή του απορρίφθηκε…

Τελικά πού πάει το πράγμα;

Η κατάσταση στις Πολιτικές Κινήσεις του ΣΥΝ, δηλαδή στις τοπικές του οργανώσεις, χαρακτηρίζεται από νωχέλεια και αδράνεια, με πολύ λίγες εξαιρέσεις. Τίποτα δεν είναι πιο αναντίστοιχο από αυτή τη ράθυμη στάση με τη σημερινή ανάγκη του εργατικού κινήματος να βρει το μαχητικό βηματισμό του, να δει πώς θα αντιμετωπίσει την κυβέρνηση, την Ε.Ε. και το ΔΝΤ. Σύμφωνα με τα λόγια μιας συνέδρου συνδικαλίστριας: «οι δράσεις μας…δεν ακουμπάνε την εργοδοσία, ζούμε σε μικρόκοσμο… σε απόσταση από την εργατική τάξη».
Σ’ αυτό το πρόβλημα η απάντηση δεν μπορεί να είναι «ρεαλιστικές» εναλλακτικές προτάσεις. Όποιος μπει στον κόπο να διαβάσει την Πολιτική Απόφαση του Συνεδρίου από τον τίτλο της ακόμα («Αναγκαία η εναλλακτική προοδευτική πορεία») προετοιμάζεται για κάποιες «εξελίξεις» που θα είναι σταδιακές και που τον προδιαθέτουν μάλλον για χασμουρητά κι όχι για κινητοποίηση δράσης.
Παρά την αποχώρηση των «ανανεωτικών», είναι σαν να μη λείψανε ούτε μια μέρα. Τα πράγματα στο κόμμα συνεχίζουν να τα καθορίζουν οι ισορροπίες και όχι η ανάγκη των Πολιτικών Κινήσεων να βγουν απ’ τη μιζέρια και να αρχίσουν επιτέλους να λειτουργούν.
Οι αριστεροί, κομμουνιστές σύντροφοι μέσα στο ΣΥΝ, έχουμε πολύ λίγα να περιμένουμε από τη νέα προεδρική πλειοψηφία. Αντίθετα, μπορούμε μόνο να στηριχτούμε στις δικές μας δυνάμεις, «να δρούμε παραδειγματικά», όπως έλεγε η Κ. Κούνεβα. Ταυτόχρονα με τη μαζική δράση επιβάλλεται να προσπαθούμε να ακούμε τις κουβέντες μέσα στους εργαζόμενους, τη νεολαία, και να μεταφέρουμε τα ερωτήματα που θέτουν μέσα στις Πολιτικές Κινήσεις του ΣΥΝ.
Πρέπει, σα μαρξιστές, «να εκφράσουμε αυτό που υπάρχει» και αυτό σημαίνει να πάρουμε τις ευθύνες που αναλογούν σε μια δραστήρια ηγεσία κι όχι σε μια γκρινιάρικη βάση που αυτοϊκανοποιείται με ένα «σας τα είχα πει εγώ». Αλλά περισσότερα γι’ αυτό σε επόμενο σημείωμα…


*μέλος Συνασπισμού, Πολιτική Κίνηση Νεάπολης Θεσσαλονίκης